Kemik iliği nakli olması gereken hastaların aile içinde doku grubu tam uyumlu, uygun bir vericisi olmadığı zamanlarda dünyada mevcut olan tüm doku bankalarında akraba dışı verici taraması yapılabiliyor. Böylece hastaya uygun donörü bulmak kolaylaşıyor. Ailesinde uygun donör bulunamayan ve kemik iliği nakline ihtiyacı olan hastalar için ülkemizde bulunan tarama merkezleriyle birlikte bir hayli zor ve dikkat gerektiren akraba dışı verici tarama ve kök hücre nakli süreci hızlandırılıyor. Tüm dünyada doku taraması yapılabiliyorVücut savunma sisteminin temel amacı, kendisine yabancı gelecek cisimleri ayırmaktır. Vücutta kendinden olmayanı tanımayı sağlayan bir sistem olan Human Leucocyte Antigen (HLA) sistemi, bir kişinin doku tipini oluşturur. Doku gruplarında 10/10 veya 9/10 uyum koşulu allojenik kök hücre nakli; aile içi ve akraba dışı yarı uyumlu akrabadan nakil olarak sınıflandırılıyor. Aile içi allojenik nakilde hastanın kendi kardeşleri, kuzenleri, ebeveyni ya da çocuklarından toplanan kök hücreler; akraba dışı allojenik nakilde ise hasta ile akrabalık ilişkisi olmayan bir donörden (akraba dışı donör) toplanan kök hücreler hastaya naklediliyor.
YURTDIŞINDAN NASIL BULUNUR?
Akraba dışı tarama sürecinin başlatılması için öncelikle ilik nakli yapılması planlanan hasta için doldurulması gereken bazı başvuru evrakları var. Bu evraklar hazırlandıktan sonra zaman kaybetmeden Kemik İliği Nakli Vaka Yöneticisi tarafından kemik iliği donör bankasına gönderiliyor ve tarama başlatılıyor. Öncelikle Türkiye’deki kemik iliği bankalarındaki kayıtlı gönüllü verici listeleri taranarak hastanın doku grubuna uygun verici olup olmadığı araştırılıyor.
TÜRKKÖK KURULDU
Yurdumuzda 3 yıl önce Sağlık Bakanlığı bünyesinde TÜRKKÖK adlı ulusal kemik iliği donör bankası kuruldu. Bu bankada donör sayısı her geçen gün artıyor ve ulusal tarama için bu merkeze de İstanbul Tıp Fakültesi ve Ankara Tıp Fakültesi kemik iliği donör bankalarının yanı sıra istemde bulunuluyor. Ulusal taramada uygun donör bulunamazsa kemik iliği bankası tarafından uluslararası kemik iliği bankalarıyla irtibata geçilerek onların kayıtlarında bulunan gönüllü vericiler arasında hastanın doku grubuna uygun verici adayı araştırılıyor. Kemik iliği bankası, uluslararası tüm kemik iliği bankalarından gelen hasta için en uygun olabileceği düşünülen verici adaylarından oluşan listeyi kemik iliği merkezi ile paylaşıyor. Ulusal tarama süreci genellikle tarama başvurusunun yapılmasından sonraki ilk bir hafta veya 10 gün içerisinde tamamlanırken, uluslararası tarama süreci genellikle 3-4 hafta içinde sonuçlanıyor. Ancak donör adaylarının ileri tetkiklerinin yapılması, doğrulanması ve sonuçlanması ortalama üç ay sürüyor.
AYNI GÜN NAKLEDİLİYOR
Olumlu sonuç alınan donör taramasının ardından en uygun olacağı düşünülen nakil tarihleri belirlenerek hasta, nakil gününden 5 ile 8 gün öncesinde hastaneye yatırılıyor. Tarama süreci boyunca hasta ve yakınları, gerekli olan tüm aşamalarda Kemik İliği Nakli Vaka Yöneticisi tarafından bilgilendiriliyor. Donörden kök hücre toplama işlemi, donörün bağlı bulunduğu kemik iliği bankasında ve belirlenen nakil gününde yapılıyor. Toplanan kök hücreler aynı gün içinde, özel çantalara konularak, bu iş için özel eğitilmiş kuryeler aracılığıyla kemik iliği merkezine ulaştırılıyor ve aynı gün içinde hastanın kök hücre nakli gerçekleştiriliyor. 18 - 55 yaş arası, en az 50 kg ağırlığındaki her sağlıklı kişi kök hücre vericisi olabilir. Gönüllü kök hücre vericisi olmak için kemik iliği bankalarına ya da TÜRKKÖK’e başvurulması gerekir.
SAĞLIK
27 Ekim 2019 - 11:26
Kemik iliği donörünüz yurtdışında olabilir
Çeşitli kan hastalıkları başta olmak üzere, tedaviye yanıt vermeyen veya tekrarlayan lösemi hastalarının tedavisinde allojenik kemik iliği nakli büyük önem taşıyor.
SAĞLIK
27 Ekim 2019 - 11:26
İlginizi Çekebilir