Geçtiğimiz günlerde Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, 1966 yılından bu yana belirli aralıklarla yaptığı Sosyo-ekonomik gelişmişlik sıralaması araştırmaları kapsamında ilçelerin gelişmişlik sıralamasını yayınladı.
Yapılan sıralamada, 973 ilçeye ait İlçe SEGE-2022 çalışmasında ise sosyo-ekonomik gelişmişliği ölçen 56 değişken kullanıldı. Analiz sonucunda, ilçelerin endeks skorları ve sıraları belirlendi, skorlardaki doğal kırınımlara göre ilçeler 6 gelişmişlik kademesinde gruplandırıldı.
Şimdi hepimizin aklına gelişmişlik düzeyi denildiğinde bambaşka kriterler geliyor olabilir ancak bu listenin Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hazırlandığını; ilçelerin gelişmişliğini ölçen değişkenlerin arasında demografi, istihdam, eğitim, sağlık, finans, rekabetçilik, yenilikçilik, yaşam kalitesi gibi kriterlerin olduğunu hatırlatmak isterim.
İlk 10’da Kocaeli’nden herhangi bir ilçenin olmadığını da belirtmeden geçemeyeceğim ve gelişmişlik düzeyine göre en fazla gelişmiş ilçe İstanbul Şişli olarak belirtilmiş. Bununla beraber ilk 10’da İstanbul’dan 7, Ankara’dan 2, Bursa’dan da 1 şehir var.
Bizler de bu bölgede yayın yapan basın emekçileri olarak merakla Gebze’nin sıralamasına baktık ve Gebze’nin şaşırtmayan bir durum olarak Kocaeli’nin en gelişmiş ilçesi olduğunu ancak Türkiye genelinde 34’üncü sırada yer aldığını gördük.
Şimdi bakıldığı zaman 973 ilçeden bahsediyoruz ve bu ilçeler arasında ilk 35’te yer almak başarı olarak görülebilir ki nitekim ilk gördüğümde ben de bunun iyi bir derece olduğunu gördüm fakat listeyi hazırlayanın Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı olduğunu bilince, kıstasların daha çok; istihdam, eğitim, sağlık, finans, rekabetçilik, sosyo-ekonomik gelişmişliklerini şehirleşme hızı, üniversite mezunu oranı, kişi başına hekim sayısı, POS cihazı sayısı gibi durumlar olduğunu düşününce Gebze’nin sıralaması acaba hak ettiği yerde değil mi diye düşünmeye başladım.
Araştırmayı incelediğimiz zaman, Gebze’nin önünde İstanbul’dan 19 ilçe, İzmir’den 3 ilçe, Ankara’dan 3 ilçe, Bursa’dan 2 ilçe, Antalya’dan 2 ilçe, Muğla’dan 1 ilçe, Gaziantep’ten 1 ilçe, Konya’dan 1 ilçe ve Denizli’den de 1 ilçe var.
Hatta Gebze’nin hemen üzerinde yer alan ilçe de İstanbul Bağcılar.
Gebze’nin eksik olan birçok şeyini sayarız ancak konu Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı araştırmasına geldiğinde bence Gebze’nin pek eksiği yok aksine fazlası var.
Gebze’nin Bilişim Vadisi var, Gebze’nin Türkiye’nin sanayisinin yükünü sırtlanan fabrikaları, üretim üsleri var, Gebze’nin Türkiye’de ilçe adına sahip tek devlet üniversitesi Gebze Teknik Üniversitesi var, Gebze’nin birçok özel hastanesi var, Gebze’nin TÜBİTAK’ı var, Gebze’nin TSE’si var, Gebze’nin tarihi birçok değeri var, Gebze’nin adından tüm oda ve borsalar arasında övgüyle söz ettiren bir ticaret odası var, tüm bunları sayarken belki de benim adını unuttuğum birçok değeri var bu kentin.
E hal böyle olunca ilk 10’da olmasa Gebze’nin en azından daha yukarılarda olmasını beklemek en doğal hakkımız oluyor. İlçe SAGE sıralaması en son 2017 yılında yapılmış ve bu rapora baktığınız zaman Gebze’nin 2017 yılında Türkiye genelinde 2,717 puanla Türkiye genelinde 14’üncü sırada olduğunu görüyorsunuz.
Ve yıl 2022, aradan geçen 5 yıl sonunda Gebze 2,334 puanla 34. sıraya gerilemiş. 5 yılda bu kadar fark nasıl oluşabilir mesela benim aklıma yatmıyor. Bu kenti yönetenlerin de bu konunun üzerine düşmesi, Gebze için sıralamada bir hata yapıldıysa, ilgililerden bu konuyu tekrar araştırmalarını istemesi gerek.
Burada da bir parantez açmak istiyorum araştırmada hata olmasını düşük bir ihtimal olarak görsem de, sonuçta bir ihtimaldir ve bu yüzden üzerinde durulması gereken bir olasılıktır. He eğer hata yoksa bu kenti yönetenlerin, bu kez şapkasını önüne alıp düşünmesi gerek. Son 5 yılda artan teknolojiye, artan yatırımlara, artan istihdam rakamlarına, artan hastane sayısına, artan ihracat rakamlarına rağmen bu kent 14’üncü sıradan, 34’üncü sıraya düşüyorsa bunun da iyice bir irdelenmesi elzem.