Her yaş grubunun hassas gündemleri vardır. Ergenlik, hem bedenin hem de zihnin beraber şekillendiği özel bir süreçtir. Bu süreçte onlara hangi kelimeyle nasıl seslendiğimiz, ileride iç sesi olabiliyor.
Özellikle kilo meselesi…
Arkadaş veya akraba çevresi tarafından üzücüdür ki zorbalıkla çocuklar ve ergenler ezilmeye devam ediyor. Kilosu fazla olan çocuk bir kaşık fazla yediğinde gözler üzerine dikiliyor. Biri “biraz kilo almışsın” dediğinde, gülerek geçiştirilmeye çalışılsa da içte taş gibi oturuyor. Çocuğunuzun kilosu toplum içinde konuşulacak konu değildir. Buna sizler de izin vermeyin.
Toplumun beden algısı, “zayıfsa sağlıklıdır, kiloluysa tehlikede” gibi hatalı genellemelerle şekillenmiş durumda. Oysa bilimsel gerçek: Sağlık, dış görünüşle değil; tahlille, takiple, sürdürülebilir alışkanlıklarla ölçülür. Bu yüzden bir çocuğun yalnızca boyuna göre kilosu değil; metabolizması, genetik yapısı, ruh hali, beslenme alışkanlıkları, uyku düzeni, fiziksel aktivitesi gibi pek çok faktör dikkate alınmalıdır.
Çocuklarımıza, “kilo vermelisin” değil, “kendini daha güçlü ve sağlıklı hissedebilirsin” demeyi öğrenmeliyiz. Diyet listeleri kişiye özgü olmalı, kopyala-yapıştır değil. Katı yasaklarla, kalorilerle boğulmuş değil; anlayışla, esneklikle ve açıklayıcı bir dille hazırlanmalı. Diyetin dili, şefkatli olmalı. “Yasak” kelimesi yerine “denge” kelimesi yerleştirilmeli. “Kilo vermelisin” yerine, “bedenini daha iyi tanıyalım” diyebilmeli bir uzman.
Ayrıca şu çok önemli:
Bir çocuğun ya da ergenin kilosu hakkında yapılan her yanlış yorum, ileride yeme bozukluklarına, düşük benlik algısına, sosyal kaygıya, hatta depresyona kadar uzanan psikolojik sorunlara yol açabilir. Sırf bir yetişkin “şaka yollu” laf etti diye aynalardan kaçan, spor salonlarına girmeye utanan, diyetisyenle göz göze gelemeyen gençlerle karşılaşıyorum. Bu şakaların bedeli ağır.
Ergenlik döneminde verilen “bedensel mesajlar”, ileride bireyin kendisini nasıl gördüğünü, kendiyle nasıl konuştuğunu belirler. O yüzden toplum olarak dilimizi eğitmeliyiz. Çünkü bazen bir kelime, kilodan daha fazla baskı yaratır.
