Hukuk konuşalım köşesinin değerli okurları, bu yazımızda işçinin herhangi bir sebeple ölümü hâlinde belirli tazminatların ve işçilik alacaklarının talep edilebilmesi hususunu değerlendireceğiz.
İşçiye ödenecek en önemli tazminat kıdem tazminatıdır. Bu tazminata ilişkin kanuni düzenleme şu şekildedir: “İşçinin ölümü sebebi ile hizmet akdinin sona ermesi halinde işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir. İşçinin ölümü halinde ise doğan tazminat tutarı kanuni mirasçılarına ödenir.”. İşverenin işçinin mirasçılarına kıdem tazminatı ödemesi için işçinin ölümüne yol açan olayda kusurlu olup olmamasının bir önemi yoktur. Öyle ki işçi ölümüne yol açan olaya kendi sebep olsa bile kıdem tazminatının ödenmesi gerekir.
Kıdem tazminatının talep edilebilmesi için ölüm tarihinden geriye doğru işçi en az bir yıl çalışmış olmalıdır. Tazminatı talep etme konusunda işçinin kanuni mirasçıları hak sahibidir. Bu kanuni mirasçılar ölüm tarihinden itibaren beş yıl içinde talepte bulunmalıdır.
Ölüm sebebiyle işveren, ayrıca ölüm tazminatı ödemelidir. Kıdem tazminatı ödemesinde en az bir yıl çalışma şartı aranırken ölüm tazminatında böyle bir şart aranmaz. Ölüm tazminatı, işçinin sağ kalan eşine ve ergin olmayan çocuklarına, yoksa bakmakla yükümlü olduğu kişilere, ölüm gününden başlayarak bir aylık; hizmet ilişkisi beş yıldan uzun bir süre devam etmişse, iki aylık ücret tutarındadır. Bu sayılanlardan herhangi biri yoksa işverenin bu tazminatı ödeme yükümlülüğü yoktur.
Öte yandan, yıllık ücretli izin hakkı işçinin ölümü ile izin ücretine dönüşmektedir. İşçinin ölümü iş sözleşmesinin sona ermesi anlamına geleceğinden ölen işçinin hak edip kullanmadığı yıllık izin ücretinin ölenin mirasçılarına ödenmesi gerekir. Bununla birlikte, ödenmeyen ücret, fazla çalışma ücreti, ulusal bayram ve genel tatil ücreti, hafta tatili ücreti, prim, ikramiye ve diğer işçi alacakları işçinin ölümü halinde kanuni mirasçılarına ödenmelidir.
İşçinin ölümü ile birlikte SGK tarafından cenaze yardımı ödemesi yapılacaktır. Cenaze ödeneği; Kendisi için en az 360 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş iken, ölen sigortalının hak sahiplerine verilir. 360 gün malullük, yaşlılık ve ölüm primi bildirilmiş olanların hak sahiplerine cenaze ödeneği verilmesi için ölüm tarihinde sigortalı olma şartı aranmayacaktır. Cenaze ödeneği sigortalının sırasıyla eşine, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana babasına, o da yoksa kardeşlerine verilir. Cenaze ödeneği tutarı her yıl bir önceki yıl için Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı tarafından açıklanan Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) değişim oranında artırılarak belirlenmekte olup, “2025 yılı için cenaze ödeneği miktarı 4.888,00 TL’dir. 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanununa tabi emeklilerin ölüm yardımı kişinin emekli aylığından az olmamak üzere (makam, temsil ve görev tazminatı gibi tazminatlar hariç) 01.01.2025-30.06.2025 dönemi için 19.238,56 TL'dir.” Cenaze ödeneğinde zaman aşımı, hakkın doğduğu tarihten itibaren beş yıldır.
Sağlık ve mutluluk sizlerle olsun
