İş Kanunun 41.maddesine göre fazla çalışma, İş Kanunu’nda yazılı koşullar çerçevesinde, haftalık 45 saati aşan çalışmalardır. Ülkenin genel yararları yahut işin niteliği veya üretimin artırılması gibi nedenlerle fazla çalışma yapılabilir. Denkleştirme esasının uygulandığı hallerde, işçinin haftalık ortalama çalışma süresi, normal haftalık iş süresini aşmamak koşulu ile bazı haftalarda toplam 45 saati aşsa dahi bu çalışmalar fazla çalışma sayılmaz.
Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenir. Haftalık çalışma süresinin sözleşmelerle 45 saatin altında belirlendiği durumlarda yukarıda belirtilen esaslar dahilinde uygulanan ortalama haftalık çalışma süresini aşan ve 45 saate kadar yapılan çalışmalar fazla sürelerle çalışmalardır. Fazla sürelerle çalışmalarda, her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde 25 yükseltilmesiyle ödenir.
Fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapan işçi isterse, bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine, fazla çalıştığı her saat karşılığında bir saat otuz dakikayı, fazla sürelerle çalıştığı her saat karşılığında bir saat 15 dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir. İşçi hak ettiği serbest zamanı altı ay zarfında, çalışma süreleri içinde ve ücretinde bir kesinti olmadan kullanır.
Sağlık nedenlerine dayanan kısa veya sınırlı süreli işlerde ve kanunda belirtilen gece çalışmasında fazla çalışma yapılamaz. Fazla saatlerle çalışmak için işçinin onayının alınması gerekir. Fazla çalışma süresinin toplamı bir yılda 270 saatten fazla olamaz. Gerek bir arıza sırasında, gerek bir arızanın mümkün görülmesi halinde yahut makineler veya araç ve gereç için hemen yapılması gerekli acele işlerde, yahut zorlayıcı sebeplerin ortaya çıkmasında, işyerinin normal çalışmasını sağlayacak dereceyi aşmamak koşulu ile işçilerin hepsi veya bir kısmına fazla çalışma yaptırılabilir. Bu durumda fazla çalışma yapan işçilere uygun bir dinlenme süresi verilmesi zorunludur. Bu durumda da işçiye kanunda gösterilen şekli ile fazla mesai ücretinin verilmesi zorunludur.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden bir işçinin bunu ispat etmesi gerekmektedir. Bu ispat her türlü delil ile yapılabilir. Bordoda fazla çalışmaya ilişkin tahakkuk varsa, bordro imzalı ise ve herhangi bir itirazı kayıt bulunmuyorsa fazla çalışma ancak yazılı delille ispatlanabilir. Bordroda fazla mesai tahakkuku bulunmuyorsa ya da 0 olarak gösterilmişse fazla çalışma her türlü delil ile ispatlanabilir. Uygulamada fazla mesai çoğunlukla tanık beyanları ve işyeri giriş-çıkış kayıtları ile ispatlanmaktadır. Fazla çalışma ücreti yarım kat yevmiye ile ödenmektedir.
Her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli yükseltilmesi suretiyle ödenir. Fazla mesai alacağına uygulanan faiz türü en yüksek banka mevduat faizidir. Faiz başlangıç tarihi ise işverenin temerrüde düşürülme tarihidir. Fazla mesai alacağında zamanaşımı süresi ise 5 yıldır.