Geçen haftaki yazımızda grevin yasal şartlarına değinmiştik. Bu hafta da temel bir hak olan grevin niteliğinden bahsedeceğiz. Son zamanlarda ülkemizde haklarını elde etmeye çalışan işçilerin kimi eylemlerde bulunduğu görülmektedir. Bu faaliyetlerin en önemlisi hiç kuşku yok ki grevdir.
Grev, bir iş mücadelesi, ekonomik bir baskı, çalışanlar ile işveren arasında saf haliyle eşitlenme çabasıdır. Serbest piyasa ekonomisinde günden güne sosyal haklarını yitiren emekçiler temel haklarını elde edebilmek için mücadelelerini ortaya koymuş, güç olarak da emeği kullanmıştır. Emek-sermaye çelişkisinin yarattığı mücadele ortamında çalışanlar grev yöntemini kullanarak haklarını elde etmeye çalışmışlardır.
Sermayenin de var olanı koruma ve arttırma içgüdüsü emeği kullanmayı ve onunla bağlantılı olmayı zorunlu kılmıştır. Tarihsel süreçte karşılaşılan grevler, örgütlenme hakkının tanınmasıyla hak halini almışlardır. Bu bakımdan grev hakkının tarihsel temeli örgütlenme özgürlüğünün tanınmasıdır. Hali hazırda grev hakkı, sendikal haklar içerisinde yerini alan toplumsal, sosyal bir haktır.
Grev hakkının sendikal hakların amaçlarını gerçekleştirmelerinde çok önemli, hayati bir fonksiyon icra ettiği, grev hakkının sendikal hakkın işlerliğinde büyük rolü olduğu bir gerçektir. Grev hakkı, topluca kullanıldığında işlevsellik kazanan; ancak bireysel olarak her işçinin iradesine bağlı olan bir haktır. Bu bakımdan grev hakkı, bireysel, aynı zamanda kolektif bir haktır. Grev hakkı, ekonomik niteliği olmasına rağmen sosyal niteliği ağır basan bir temel haktır.
Bu bağlamda grev hakkı, kendi bünyesinde barındırdığı özellikler nedeniyle sosyal hak olmasının yanı sıra temel insan haklarından biridir. Emeğiyle çalışan kesimin var olan diğer haklarını da sağlama amacı güden destekleyici, o haklara ulaşmak için de kullanılabilecek bir haktır. Toplu olarak ortaya çıktığı için toplumsal yapıyı etkileyen, sosyal niteliği ağır basan, dönemin koşullarına göre değişiklik gösteren bir haktır. Tarihsel süreçte hakkını elde etmeye çalışan işçilerin aracı olan grev hiç kuşku yok ki bundan sonra da önemli bir etken olacaktır.